រូបគំនូរ «ទេវបុត្រភពផ្កាយ» កាន់តែជិតក្លាយជារូបរាងគ្រប់ពេល សល់តែគូរលម្អិតបន្ថែមបន្តិចទៀតប៉ុណ្ណោះ ខ្ញុំនឹងអាចផ្ញើទៅតាំងពិព័រណ៌ នៅវិចិត្រសាលរបស់រៀមច្បងបានហើយ។ កាន់តែរាប់ថ្ងៃ ខ្ញុំក៏កាន់តែភ័យខ្លាចលទ្ធផលរបស់រូបគំនូរនេះខ្លាំងឡើង ឬបើនិយាយឲ្យត្រូវ គឺខ្ញុំខ្លាចមនុស្សនៅក្នុងរូបគំនូរ ឃ្លាតឆ្ងាយពីភពផែនដីនេះ ដូចដែលអ្វីដែលគេធ្លាប់និយាយ។
រាល់ថ្ងៃនេះយើងនៅតែនិយាយគ្នាតាមទម្លាប់ នៅតែមកជួបគ្នានៅសួនសាធាណៈ នៅតែនិយាយគ្នាពីនេះពីនោះសព្វសារពើ នៅតែមិនបានឈានជើងចូលទៅក្នុងពិភពលោករបស់គេ នៅតែធ្វើគ្រប់យ៉ាងដូចមួយឆ្នាំកន្លងមក។ បើប្រៀបធៀបការស្គាល់គ្នារបស់យើងទៅនឹងការធ្វើដំណើរ ខ្ញុំថា យើងមិនធ្លាប់ដើរទៅណាឆ្ងាយពីកន្លែងដើមឡើយសូម្បីតែបន្តិច គឺនៅដូចដើម… ដូចថ្ងៃដំបូងដែលយើងចាប់ផ្តើមស្គាល់គ្នា។
«មិនគូររូបទេឬ ថ្ងៃនេះ?»
«អត់ទេ ថ្ងៃនេះចង់សម្រាក ចង់ធ្វើអារម្មណ៍សិនមុននឹងបង្ហើយការងារលើកចុងក្រោយ ទើបការងារចេញមកល្អ។ ចុះលោកវិញ ថ្ងៃនេះមិនអានសៀវភៅទេឬ បានជាមិនឃើញកាន់សៀវភៅមកអ៊ីចឹង?»
«ចង់សម្រាកដូចគ្នា ខ្ញុំបានអានច្រើនមកហើយ ថ្ងៃនេះខ្ញុំចង់និយាយជាមួយចន្ទ្រច្រើនជាង។»
«អ៊ីចឹងយើងចេញទៅដើរលេងជាមួយគ្នាទៅ ល្អទេ?» ខ្ញុំនិយាយបបួលងាយៗ។ គេនៅស្ងៀមបន្តិចមុននឹងងក់ក្បាលទទួល។
ពេលវេលាមួយថ្ងៃ គឺខ្លីខ្លាំងណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ។ នៅមានកន្លែងជាច្រើនទៀត ដែលខ្ញុំចង់ទៅជាមួយគេ តែដោយអស់ពេល យើងទាំងពីរ ក៏នាំគ្នាត្រឡប់មកកន្លែងដើមវិញ គឺសួន សាធារណៈដែលយើងទាំងពីរជួបគ្នាលើកដំបូង។ វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ ដែលបានមកពីការទៅដើរលេងជាមួយគ្នាថ្ងៃនេះ គឺមានតែបន្តោងសោរូបព្រះចន្ទ្រ និងភពតូចមួយ ដែលគេដណ្តើមចេញលុយកាត់មុខយ៉ាងរហ័ស តែខ្ញុំបែរជាមិនបានទិញអ្វីឲ្យគេទុកជាអនុស្សាវរីយ៍ សម្រាប់ថ្ងៃដើរលេងដំបូងរបស់យើងទាំងពីរសោះ។
«ខ្ញុំសប្បាយចិត្តខ្លាំងណាស់ អរគុណសម្រាប់ថ្ងៃនេះ!»
«បាទ! អរគុណដូចគ្នា ខ្ញុំក៏សប្បាយដែរ យូរមកហើយដែលខ្ញុំមិនបានដើរលេងបែបនេះ។» គេញញឹមស្រាលដាក់ខ្ញុំ។ ស្នាមញញឹមដ៏កក់ក្តៅបែបនេះធ្វើឲ្យខ្ញុំចង់ពន្យារពេលឲ្យបានយូរតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
«អ៊ីចឹងចាំពេលក្រោយ យើងទៅដើរលេងជាមួយគ្នាទៀតណ៎ា! ខ្ញុំនឹងមានវិស្សមកាលប្រចាំឆ្នាំ ក្រោយពីបញ្ជូនការងារចុងក្រោយទៅឲ្យគេ។ ចង់ទៅលេងសមុទ្រជាមួយខ្ញុំទេ?»
«ប្រហែលជាគ្មានពេលក្រោយទៀតទេ…»
«បានន័យថាម៉េច?» ខ្ញុំប្រញាប់សួរគេនៅពេលឃើញទឹកមុខរបស់គេប្រែជាក្រៀមក្រំ ហើយទទួលអារម្មណ៍ក្តុកក្តួលនឹងកែវភ្នែកមុតរបស់គេ ដែលពេលនេះប្រែជាស្រទន់គួរឲ្យខ្លាច។
«ខ្ញុំត្រូវទៅហើយ ទៅភពកំណើតរបស់ខ្ញុំវិញ។» គេប្រាប់ធ្វើញឹមៗ តែការនិយាយលេងរបស់គេលើកនេះមិនបានធ្វើឲ្យខ្ញុំអស់សំណើចដូចមុននោះទេ តែបែរជាធ្វើឲ្យខ្ញុំក្រៀមក្រំខុសពីធម្មតា។
«នេះជាពេលដែលត្រូវលេងសើចឬ? មិនកំប្លែងទេ!»
«ខ្ញុំមិនបានលេងសើចទេ ចាប់ពីពេលនេះទៅខ្ញុំនឹងមិនបានមកទីនេះទៀតទេ អរគុណសម្រាប់គ្រប់យ៉ាង… ចន្ទ្រគឺជាការចងចាំចុងក្រោយរបស់ខ្ញុំនៅលើភពផែនដីនេះ។» គេញញឹមពព្រាយ តែស្នាមញញឹមនោះខុសពីមនុស្សម្នាផងទាំងពួង។ ខ្ញុំខំទប់ទឹកភ្នែកដែលកើតឡើងដោយអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច និងក្តុកក្តួល តែទប់យ៉ាងណាក៏មិនជាប់។ អារម្មណ៍ក្រៀមក្រំរីកដុះដាលយ៉ាងឆាប់រហ័សដោយគ្មានហេតុផលនោះ ធ្វើឲ្យទឹកភ្នែកខ្ញុំហូរកាន់តែខ្លាំងដូចទឹកបាក់ទំនប់។
«តើលោកជាមនុស្សភពផ្កាយពិតមែនឬ?» ខ្ញុំសួរបញ្ជាក់គេទាំងខ្សឹកខ្សួល ចំណែកគេសើចតិចៗ ហាក់អាសូរនឹងសំណួររបស់ខ្ញុំ។
«ពិតមែនហើយ ក្រែងខ្ញុំធ្លាប់ប្រាប់ចន្ទ្រហើយ មែនទេ ថាខ្ញុំមកពីភពអង្គារ… ថ្ងៃណាមួយ ខ្ញុំនឹងត្រឡប់ទៅភពកំណើតរបស់ខ្ញុំវិញ ឥឡូវថ្ងៃនោះបានមកដល់ហើយ… ដូច្នេះខ្ញុំត្រូវតែទៅដោយឥតប្រកែកបាន។»
«ចុះ… ចុះបើខ្ញុំសុំអង្វរលោកឲ្យនៅបន្ត?»
«ចន្ទ្រ សូមកុំអង្វរខ្ញុំអី នេះជាតួនាទីដែលមិនអាចប្រកែកបានទេ គឺខ្ញុំត្រូវតែត្រឡប់ទៅវិញឲ្យខានតែបាន… ត្រឡប់ទៅរកប្រភពដើមវិញលើដែនដីមួយនោះ… ឲ្យខ្ញុំសុំទោសផងណ៎ា!»
អ្វីដែលគេប្រាប់ខ្ញុំ ហាក់ដូចគ្រប់យ៉ាងនោះជារឿងពិត តែខ្ញុំដឹងច្បាស់ថាវាគ្មានពិតទេ គ្មានមនុស្សភពផ្កាយនៅលើលោកនេះឡើយ។ បើដូច្នោះ តើគេទៅណា? សំណួរនេះលេចឡើងភ្លាមៗនៅក្នុងចិត្តខ្ញុំ។
«អ៊ីចឹង បើខ្ញុំនឹកលោក តើខ្ញុំទាក់ទងលោកតាមរបៀបណា?» ខ្ញុំបង្អាក់សម្តី ហើយដកដង្ហើមបន្តិច ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពខ្សឹកខ្សួលដែលនិយាយស្តាប់គ្នាមិនបាននោះចេញ មុននឹងប្រាប់គេដោយប្រយោគដែលផុសចេញមកពីអារម្មណ៍ពិតៗ «ខ្ញុំមិនចង់ឲ្យយើងត្រូវឃ្លាតឆ្ងាយពីគ្នាបែបនេះទេ…»
«និស្ស័យនាំយើងឲ្យបានជួបគ្នាត្រឹមប៉ុណ្ណេះ សូមឲ្យខ្ញុំបានត្រឹមជាសំណល់អនុស្សា វរីយ៍ របស់ចន្ទ្រក៏គ្រប់គ្រាន់ដែរ ហើយថ្ងៃណាមួយ… ចន្ទ្រនឹងទម្លាប់បាននឹងការឃ្លាតទៅរបស់ខ្ញុំដោយខ្លួនឯង!»
សម្តីរបស់គេ ធ្វើឲ្យទំនប់ទឹកភ្នែកដែលខ្ញុំខំទប់ បាក់ធ្លាយចេញមកម្តងទៀត។ ខ្ញុំសម្រេចចិត្តស្ទុះទៅឱបគេយ៉ាងណែន ដោយសង្ឃឹមក្នុងចិត្តថា អាចឃាត់បុរសម្នាក់នេះទុកឲ្យបានយូរបំផុត ហើយបើគេយល់ ខ្ញុំនឹងឃាត់គេទុកអស់មួយជីវិត ដោយមិនគិតថានឹងលែងឡើយ។ តើបុរសនៅក្នុងរង្វង់ដៃខ្ញុំពេលនេះយល់ខ្លះឬទេថា អ្វីដែលខ្ញុំស្អប់បំផុតគឺការបាត់បង់មនុស្សដែលខ្លួនស្រឡាញ់ ហើយនៅថ្ងៃនេះ គេបានក្លាយជាមនុស្សម្នាក់នោះទៅហើយ។ តើគេមានយល់ខ្លះទេ? យល់ពីអារម្មណ៍ និងសេចក្តីស្រឡាញ់របស់ខ្ញុំចំពោះគេ…
«តើលោកដឹងមុនហើយមែនទេ ថាថ្ងៃណាមួយ លោកនឹងត្រូវឃ្លាតទៅបែបនេះ?»
«ខ្ញុំ… ខ្ញុំសុំទោស! សុំទោសដែលចាប់ផ្តើមគ្រប់យ៉ាង! សុំទោសដែលអាត្មានិយម! តែខ្ញុំចាំបាច់ត្រូវទៅពិតមែន។ ការឃ្លាតទៅលើកនេះ គឺជាតួនាទីចុងក្រោយដែលខ្ញុំត្រូវធ្វើ ខ្ញុំចង់ឲ្យចន្ទ្រយល់!» ខ្ញុំប្រឹងញញឹមនឹងចម្លើយរបស់គេ ខណៈដែលទឹកភ្នែកនៅតែហូរមិនឈប់។ ខ្ញុំយល់… យល់ពីន័យដែលគេចង់ប្រាប់…
«ច៎ាស! ខ្ញុំយល់! ខ្ញុំយល់… ម៉ារស៍! បើភពអង្គាររបស់លោកមានប្រអប់សំបុត្រប្រៃសណីយ៍ ដែលអាចផ្ញើសេចក្តីនឹករឭកបាន សូមផ្ញើដំណឹងមកឲ្យខ្ញុំខ្លះផង ខ្ញុំចង់ឲ្យលោកដឹងថា នៅលើភពផែនដីមួយនេះ នៅមានមនុស្សម្នាក់ដែលរង់ចាំលោក!»
«ចន្ទ្រ!» គេរំជួលចិត្តភ្ញាក់ផ្អើលនឹងសម្តីរបស់ខ្ញុំ មុននឹងងក់ក្បាលទទួលយឺតៗ ដោយខ្សែភ្នែកដឹងខុស «បាទ… ខ្ញុំនឹងព្យាយាមស្វែងរកប្រអប់សំបុត្រឲ្យឃើញ អរគុណណាចន្ទ្រ… អរគុណសម្រាប់គ្រប់យ៉ាង។»
«អរគុណដូចគ្នា ម៉ារស៍!» ខ្ញុំឱបគេកាន់តែណែនជាងមុន មុននឹងឈ្ងោកមុខជ្រកក្នុងលង្វែកទ្រូងគេ ហើយបណ្តោយឲ្យទឹកភ្នែកហូរចេញមកម្តងទៀត។ ខ្ញុំសុំឲ្យពេលវេលាដែលនៅសេសសល់មិនច្រើននេះ ឱបយកភាពកក់ក្តៅពីគេទុកជាកម្លាំងចិត្ត ដើម្បីខ្ញុំអាចមានជីវិតរស់នៅបន្តទៀត។ តទៅនេះ ពេលគ្មានគេចូលមកផ្លាស់ប្តូរពិភពលោករបស់ខ្ញុំ ជីវិតប្រហែលជាឯកោខ្លាំងណាស់ តែខ្ញុំសន្យាថានឹងព្យាយាមរឹងមាំឲ្យទាល់តែបាន ព្រោះយ៉ាងហោចណាស់ ក៏ខ្ញុំនៅមានរូបគេក្នុងការចងចាំដែរ។
«យប់នេះលោកមិនបាច់ជូនខ្ញុំទៅផ្ទះទេ យើងបែកគ្នានៅកន្លែងនេះល្អហើយ!» និយាយចប់ ខ្ញុំក៏រំកិលខ្លួនចេញពីរង្វង់ដៃរបស់គេ ហើយញញឹមដាក់… ញញឹមទាំងទឹកភ្នែកនៅហូរជោកថ្ពាល់ទាំងសងខាង។
«ហេតុអ្វី?»
«យើងជួបគ្នានៅទីនេះ ខ្ញុំក៏ចង់ឲ្យយើងបែកគ្នានៅទីនេះដូចគ្នា ចាត់ទុកថាជាសំណូមពរចុងក្រោយចុះ!»
«យល់ព្រម…»
«យើងបែកគ្នាត្រឹមនេះចុះ ទោះយ៉ាងណា យើងនៅតែមិនអាចឃាត់ពេលវេលាបានដដែល…» សំឡេងដកដង្ហើមធំលាន់ចេញពីគេយ៉ាងសោះកក្រោះ។ ទឹកមុខ និងខ្សែភ្នែកដ៏សោកសៅបញ្ជាក់គ្រប់យ៉ាងបានយ៉ាងច្បាស់ថា គ្មាននរណា ចង់ឲ្យការបែកគ្នាលើកនេះកើតឡើងឡើយ មិនថាគេ ឬខ្ញុំ…
«សំណាងល្អណាចន្ទ្រ ហើយសូមបំភ្លេចមនុស្សប្រុសម្នាក់នេះចោលចុះ ខ្ញុំមិនចង់ឃើញចន្ទ្រខូចចិត្តនឹងការឃ្លាតទៅឆ្ងាយរបស់ខ្ញុំទេ…»
«ខ្ញុំធ្វើមិនបានទេ! ខ្ញុំគ្មានថ្ងៃបំភ្លេចលោកឡើយ… ដូច្នេះខ្ញុំមិនទទួលពាក្យអ្វីទាំងអស់ដែលខ្ញុំធ្វើមិនបាន។ តែខ្ញុំសន្យា ខ្ញុំនឹងព្យាយាមមិនខូចចិត្ត ឬមួយក៏យំដោយសារការឃ្លាតទៅរបស់លោកទៀតឡើយ។ អនុស្សាវរីយ៍របស់យើង ធំធេងណាស់ ហើយមានតម្លៃជាងការឲ្យភាពខូចចិត្តមកបំផ្លាញទៅទៀត។ លោកមិនបាច់បារម្ភពីខ្ញុំទេ ម៉ារស៍… សូមឲ្យការធ្វើដំណើរទៅកាន់ភពកំណើតរបស់លោកប្រកបដោយសេចក្តីសុខ លោកត្រូវតែជឿជាក់លើភាពរឹងមាំរបស់ខ្ញុំ!»
«បាទ ខ្ញុំជឿជាក់លើចន្ទ្រ ថ្ងៃណាមួយយើងអាចនឹងបានជួបគ្នាជាថ្មី…»
«សំណាងល្អដូចគ្នាម៉ារស៍ ខ្ញុំនឹងរង់ចាំថ្ងៃដែលយើងនឹងបានជួបគ្នានោះ!»
ការបែកគ្នា ប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងងាយស្រួល។ ខ្ញុំសម្រេចចិត្តដើរបែរខ្នងចេញមក ហើយព្យាយាមយ៉ាងខ្លាំង ដើម្បីមិនឲ្យគេមើលឃើញស្មារបស់ខ្ញុំ ដែលកំពុងតែញ័ររញ្ជួយដោយសារការយំយ៉ាងខ្លាំងមិនធ្លាប់មាន។ នៅពេលបែរខ្នងដើរចេញមកដូច្នេះ គេច្បាស់ជាឃើញតែផែនខ្នងដែលរឹងមាំ នឹងធឹង មិនមែនជាភាពទន់ជ្រាយ… យើងទាំងពីរនឹងបានលាគ្នាដោយភាពរីករាយ។ ខ្ញុំបានត្រឹមតែសង្ឃឹមថា គេនឹងអស់បារម្ភនៅពេលឃើញភាពរឹងមាំ ដែលខ្ញុំកំពុងព្យាយាមធ្វើនេះ។
ចប់ហើយ… គ្រប់យ៉ាងចប់ហើយ មែនទេ?… លាហើយមនុស្សភពផ្កាយ!
***
ពេលវេលាដើរទៅមុខមិនឈប់ នាំយកទាំងក្តីទុក្ខទាំងឡាយទៅជាមួយ។ ខ្ញុំលាក់កំបាំងគ្រប់យ៉ាងទុកបានយ៉ាងល្អ ដោយមិនធ្វើឲ្យមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួនព្រួយបារម្ភឡើយ។ ថ្ងៃនេះជាថ្ងៃមួយទៀត ដែលខ្ញុំសម្រេចចិត្តទៅលេងនៅវិចិត្រសាលរបស់រៀមច្បង ដូចមនុស្សដែលគ្មានកន្លែងទៅ។ ថ្វីបើធម្មតាពេលទំនេរខ្ញុំចូលចិត្តទៅសម្ងំអានសៀវភៅ ឬគូររូបនៅសួនសាធារណៈដើម្បីរង់ចាំ «គេ» ក៏ដោយ តែដោយមានអារម្មណ៍ហត់នឿយនឹងភាពកណ្តោច កណ្តែង និងការរង់ចាំដែលគ្មានគោលដៅពេក ខ្ញុំក៏ចង់មកលំហែកាយនៅកន្លែងផ្សេងខ្លះដែរ ហើយវិចិត្រសាលមួយនេះជាកន្លែងដែលខ្ញុំជ្រើសរើស។
«មកទៀតហើយឬចន្ទ្រ? ចុះរូបឯងកាលណាទើបព្រមលក់ មានមនុស្សមកសុំទិញច្រើននាក់ហើយណ៎ា!» លោកវិទូ ដែលជារៀមច្បងផ្នែកគំនូរវិចិត្រកម្ម និងជាម្ចាស់ទីកន្លែងនេះ ពោលរាក់ទាក់លាយឡំនឹងការរអ៊ូរទាំតិចៗ។ ថ្ងៃនេះគាត់ស្លៀកខោខូវប៊យ និងពាក់អាវយឺតរូបខ្លាឃ្មុំដែលមើលទៅទើសភ្នែកយ៉ាងខ្លាំង រហូតខ្ញុំទប់សំណើចមិនបានសើចកខឹក ហើយឆ្លើយសំណួរគាត់។
«ទុកចាំដល់ជួបមនុស្សដែលស័ក្តិសមសិនទើបលក់ ចំណែកប្រាក់ដែលបានពីការលក់ នឹងបរិច្ចាគជូនបងសម្រាប់ការងារមនុស្សធម៌ទាំងអស់ ខ្ញុំមិនយកមួយរៀលទេ។»
«ឲ្យពិតចុះ… អូ! មែនហើយ បើមានរូបថ្មីៗយកមកដាក់តាំងចុះ ព្រោះមានភ្ញៀវច្រើនណាស់ដែលគេចូលចិត្តស្នាដៃឯង!»
«បានតើបង! អ៊ីចឹងខ្ញុំសុំទៅមើលរូបនៅខាងក្នុងសិនណ៎ា!»
«អឺ… តាមសប្បាយចុះ!» លោកវិទូតបតែប៉ុណ្ណេះ ក៏ឈ្ងោកមុខធ្វើកិច្ចការដែលកំពុងធ្វើតាំងពីខ្ញុំមិនទាន់ចូលមកដល់ម្ល៉េះ។ ខ្ញុំដើរចូលទៅក្នុងសាលធំ ដែលជាល្វែងបន្ទប់ធំទូលាយសម្រាប់ដាក់តាំងបង្ហាញរូបទាំងអស់ រហូតទីបំផុតក៏មកឈប់នៅនឹងមុខរូបគំនូរពណ៌ទឹក ខ្នាតធំ កណ្តាលសាលដែលដាក់តាំងលម្អយ៉ាងទាក់ភ្នែករាប់ខែមកហើយ …ជារូបបុរសម្នាក់កំពុងបិទភ្នែកលង់លក់នៅក្នុងឯកសណ្ឋានមេទ័ពខ្មែរបុរាណ ដោយរូបភាពទាំងមូលលាបពណ៌ទង់ដែងលឿង ដូចពេលព្រះអាទិត្យអស្តង្គត មើលទៅត្រជាក់ភ្នែក។ ខ្ញុំបណ្តោយឲ្យទឹកភ្នែកហូរ យឺតៗដោយសេចក្តីនឹករឭកចំពោះបុរសនៅក្នុងរូបគំនូរនេះ។ តើពេលនេះគេនៅឯណា?
វិនាទីចុងក្រោយ មុននឹងយករូបគំនូរនេះចូលរួមដាក់ដេញថ្លៃ ក្នុងកម្មវិធីតាំងពិព័រណ៍សប្បុរសធម៌ ខ្ញុំបានដូរចិត្តយ៉ាងរហ័ស ដោយសម្រេចចិត្តរក្សារូបគំនូរនេះទុករង់ចាំនរណាម្នាក់ដែលស័ក្តិសមនៅថ្ងៃណាមួយ ដោយនឹកសង្ឃឹមក្នុងចិត្តថា មនុស្សម្នាក់នោះគឺជារូបគេ «ម៉ារស៍ បុរសមកពីភពផ្កាយ»។ គំនិតឆ្កួតៗរបស់ខ្ញុំក្នុងថ្ងៃនោះ ធ្វើឲ្យខ្ញុំត្រូវរៀមច្បងស្តីបន្ទោសឲ្យយ៉ាងខ្លាំង តែគាត់ក៏ឈប់រអ៊ូរទាំមួយរំពេច នៅពេលខ្ញុំយករូបគំនូរមួយផ្ទាំងទៀត ដាក់ឲ្យដេញថ្លៃជំនួស ហើយយករូបនេះមកតាំងនៅវិចិត្រសាលរបស់គាត់ ដើម្បីតាមរកមនុស្សដែលស័ក្តិសមបន្តទៀត។ ខ្ញុំបានត្រឹមតែសង្ឃឹមថា គេនឹងបានមកឃើញវា ឬអាចមាននរណាម្នាក់ដែលស្គាល់គេមកឃើញ ហើយអាចនាំខ្ញុំទៅជួបគេបាន។ តែចាំហើយចាំទៀត… ខ្ញុំក៏នៅតែមិនបានជួបនរណាម្នាក់ ដែលអាចនាំតម្រុយទៅរកមនុស្សដែលទៅបាត់សូន្យឈឹងពីជីវិតខ្ញុំ… មនុស្សដែលប្រាប់ខ្ញុំថា គេត្រឡប់ទៅភពកំណើតវិញ… ភពដែលគេបែកយូរមកហើយ។
«ម៉ារស៍!!!» ខ្ញុំងាកខ្វាប់ទៅរកមនុស្សក្បែរនោះមួយរំពេច។ បុរសរាងខ្ពស់ស្ថិតនៅក្នុងឯកសណ្ឋានបែបពាណិជ្ជករ ឈរភាំងសម្លឹងរូបគំនូររបស់ខ្ញុំដោយខ្សែភ្នែកដែលដិតដាមដោយភាពក្រៀមក្រំ។ ខ្ញុំមិនប្រាកដក្នុងចិត្តទេថា ត្រចៀកខ្ញុំស្តាប់ច្រឡំឬមួយក៏អត់ដែលបានឮឈ្មោះរបស់មនុស្សដែលខ្ញុំកំពុងនឹក លុះត្រាបុរសម្នាក់នោះហៅឈ្មោះរបស់គេម្តងទៀតទើបខ្ញុំច្បាស់ក្នុងចិត្ត។
«លោកស្គាល់មនុស្សនៅក្នុងរូបនេះឬ?» អាចមកពីកាយវិការរញីរញ័រចង់ដឹងចង់ឮរបស់ខ្ញុំ ធ្វើឲ្យបុរសម្នាក់នោះងាកមកសម្លឹងមុខខ្ញុំដោយទឹកមុខភ្ញាក់ផ្អើល។
«អូ… ខ្ញុំមិនប្រាកដដែរថាស្គាល់ឬអត់ តែស្រដៀងខ្លាំងណាស់ គឺស្រដៀងនឹងប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំស្ទើរតែដូចបេះបិទតែម្តង!»
«ប្អូនរបស់លោក ឈ្មោះម៉ារស៍ឬ?» ខ្ញុំអត់ដង្ហើមសួរគេដោយក្តីរំភើបស្ទើរប្រាប់មិនត្រូវ។
«បាទ! ចុះអ្នកនាងស្គាល់ប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំដែរឬ?» គេបង្ហាញកាយវិការសង្ស័យបន្តិច មុននឹងនិយាយបន្តដោយសំឡេងញាប់ញ័រ «ឬមួយអ្នកនាងជា… អ្នកនាងចន្ទ្រថ្លា???»
«លោកស្គាល់ខ្ញុំដែរឬ?» មើលទៅគេដូចជាស្គាល់ឈ្មោះខ្ញុំច្បាស់ណាស់ ធ្វើឲ្យខ្ញុំទ្រាំសួរទៅវិញដោយក្តីភ្ញាក់ផ្អើលមិនបាន។
«ប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំឧស្សាហ៍និយាយពីអ្នកនាងញឹកញាប់ណាស់ ហើយគេក៏បានផ្ញើរបស់ទុកជូនអ្នកនាងផងដែរ។»
«ចុះគេនោះ សុខសប្បាយជាទេ?» សំណួររបស់ខ្ញុំធ្វើឲ្យបុរសនៅចំពោះមុខធ្លាក់ទឹកមុខមួយរំពេច។ កែវភ្នែកមុតថ្លារបស់គេបង្ហាញភាពសោកសៅយ៉ាងខ្លាំង រហូតធ្វើឲ្យខ្ញុំនឹកខ្លាច ហើយបើអាចដកសំណួរនេះមកវិញបាន ខ្ញុំនឹងមិនសួរឡើយ។
«គិតថា… ប្រហែលជាសុខសប្បាយហើយ! និយាយអ៊ីចឹង តើខ្ញុំអាចសុំទិញគំនូរមួយផ្ទាំងនេះបានទេ? គំនូររបស់អ្នកនាងចន្ទ្រដូចគេខ្លាំងណាស់ ម៉ាក់ខ្ញុំច្បាស់ជាសប្បាយចិត្តប្រសិនបើបានឃើញរូបនេះ។» សំឡេងដែលពោរពេញដោយភាពក្រៀមក្រំរបស់គេ ធ្វើឲ្យខ្ញុំចាប់ផ្តើមច្បាស់ក្នុងចិត្ត។ ជួនកាលម្ចាស់រូបគំនូរដែលខ្ញុំតាមរក អាចជាគេម្នាក់នេះក៏ថាបាន។ នេះអាចជាបំណងរបស់ម៉ារស៍ ដែលសណ្ឋិតនៅក្នុងរូបគំនូរនេះ… គេប្រហែលជាចង់ត្រឡប់ទៅរស់នៅជាមួយក្រុមគ្រួសាររបស់គេវិញ… ជាកន្លែងដែលស័ក្តិសម ជាមួយមនុស្សដែលស័ក្តិសម។
«ច៎ាស ខ្ញុំរីករាយនឹងលក់ជូន តែអាចជួយប្រាប់ខ្ញុំបន្តិចបានទេ ថាពេលនេះគេនៅទីណា? ខ្ញុំពិតជាចង់ជួបគេណាស់!» សំណូមពររបស់ខ្ញុំប្រហែលជាធ្វើឲ្យអនាគតម្ចាស់ផ្ទាំងគំនូរនេះតានតឹងចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះខ្ញុំឃើញគេដកដង្ហើមធំយ៉ាងវែង មុននឹងឆ្លើយ។
«គេបានឃ្លាតឆ្ងាយពីយើងទៅហើយ គឺឃ្លាតទៅកាន់ភពរបស់គេវិញ គ្មាននរណាអាចតាមទៅជួបគេបានទេ មិនថាអ្នកនាង ឬក៏ខ្ញុំ!»
«អរគុណខ្លាំងណាស់សម្រាប់ចម្លើយនេះ។» ខ្ញុំនិយាយបណ្តើរ ដកដង្ហើមជ្រៅចូលទៅក្នុងសួតបណ្តើរដើម្បីទប់ទឹកភ្នែក។ ការសង្ស័យរបស់ខ្ញុំត្រូវបានស្រាយបំភ្លឺតាមរយៈសម្តីរបស់គេនេះឯង។ នៅពេលតាំងស្មារតីឡើងវិញបាន ខ្ញុំក៏ប្រឹងញញឹមបន្តិច មុននឹងប្រាប់បងប្រុសរបស់ម៉ារស៍បន្ត «មិនថារឿងកំប្លែងដែលគេនិយាយប្រាប់ខ្ញុំយ៉ាងម៉េចក៏ដោយ តែនោះជាការប្រាប់ឲ្យដឹង មែនទេ? ថាខ្ញុំនិងគេមិនបានដកដង្ហើមរួមគ្នា នៅលើភពផែនដីនេះទៀតទេ… ខ្ញុំយល់… ខ្ញុំយល់ហើយ!»
«អ្នកនាងរង់ចាំខ្ញុំនៅទីនេះមួយភ្លែតណ៎ា ខ្ញុំនឹងទៅយករបស់ដែលគេផ្ញើទុកមកជូន!»
«ច៎ាស!» ពេលឮខ្ញុំទទួលពាក្យហើយ បុរសម្នាក់នោះក៏ប្រញាប់ចេញទៅ។ ខ្ញុំមិនដឹងថាគួរធ្វើអ្វីល្អពេលកំពុងរង់ចាំ ទើបបានត្រឹមតែឈរសម្លឹងមើលបុរសនៅក្នុងរូបគំនូរប៉ុណ្ណោះ។ គេប្រហែលជារកប្រអប់សំបុត្រប្រៃសណីយ៍លើភពអង្គារមិនឃើញទេ ទើបបានជាផ្ញើរបស់តាម រយៈបងប្រុសបែបនេះ។ បើចៃដន្យថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមិនបានមកទីនេះ តើខ្ញុំនឹងបានជួបបងប្រុសរបស់គេដែរឬទេ? ហើយតើខ្ញុំនឹងបានទទួលដំណឹងពីគេដែរឬទេពេញមួយជីវិតនេះ?
«ម៉ារស៍! តើការដែលខ្ញុំបានជួបបងប្រុសរបស់លោក គឺគ្រាន់តែជារឿងចៃដន្យ ឬមួយដល់ពេលវេលាដែលស័ក្តិសមហើយ ដែលយើងនឹងបាននិយាយគ្នា?» ខ្ញុំបានត្រឹមតែសួររូបគំនូរ ហើយប្រាកដណាស់ ខ្ញុំមិនបានទទួលចម្លើយមកវិញទេ… ពេលនេះមិនថាដោយហេតុផលអ្វី ខ្ញុំក៏សប្បាយចិត្តខ្លះដែរ ព្រោះយ៉ាងហោចណាស់ខ្ញុំក៏នៅសេសសល់អ្វីខ្លះពីគេដែរ ទោះបីនោះត្រឹមតែជាសរសៃឆ្មារៗចុងក្រោយដែលភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងយើងទាំងពីរក៏ដោយ។
«នេះជារបស់ដែលគេផ្ញើទុកជូនអ្នកនាង!» បងប្រុសរបស់ម៉ារស៍ហុចកញ្ចប់ពណ៌ត្នោតក្រាស់មកឲ្យខ្ញុំ។ មិនបាច់ទាយ ខ្ញុំក៏ដឹងថាវាគឺជាសៀវភៅដែលគេធ្លាប់ចូលចិត្តអានដែរ។
«ច៎ាស អរគុណ! តើខ្ញុំអាចសុំហែកមើលត្រង់នេះតែម្តងបានទេ?»
«តាមសប្បាយចុះ គេមានបំណងជូនអ្នកនាងទៅហើយ ហែកមើលនៅឯណាក៏ដូចគ្នាដែរ។» ចម្លើយ និងស្នាមញញឹមរបស់បុរសចំពោះមុខ ធ្វើឲ្យខ្ញុំសម្រេចចិត្តហែកកញ្ចប់នោះមួយរំពេច។ វត្ថុដែលនៅក្នុងកញ្ចប់នោះ គឺជាសៀវភៅមួយក្បាល ដែលខ្ញុំចាំចំណងជើងយ៉ាងច្បាស់ ព្រោះធ្លាប់ឃើញគេកាន់មកអានជាញឹកញាប់។
«សៀវភៅរបស់ KAHLIL GIBRAN ឬ?»
«ខ្ញុំមិនសូវស្គាល់ទេ ព្រោះខ្ញុំមិនមែនជាអ្នកចូលចិត្តអានសៀវភៅដូចម៉ារស៍ឡើយ!» គេញញឹមបន្តិច មុននឹងនិយាយបន្ត «អ្នកនាងចន្ទ្រ! ខ្ញុំបានបំពេញតួនាទីជាបុរសប្រៃសណីយ៍រួចរាល់ហើយ ដូច្នេះខ្ញុំប្រហែលជាត្រូវសុំលាទៅវិញហើយ ចំណែករឿងរូបគំនូរនោះ ខ្ញុំអាចសុំទិញបាន មែនទេ?»
«ច៎ាសបាន ខ្ញុំរីករាយនឹងលក់ជូន តែយ៉ាងណា សូមលោកទៅនិយាយជាមួយបងវិទូ ម្ចាស់វិចិត្រសាលនេះចុះ!»
«បាទ! អរគុណ បើមានឱកាសយើងនឹងបានជួបគ្នាទៀត!»
«ច៎ាស! អរគុណដូចគ្នាសម្រាប់របស់នេះ។»
ខ្ញុំញញឹមលាគេជាលើកចុងក្រោយ មុននឹងបុរសម្នាក់នោះ ដើរទៅផ្នែកខាងមុខវិចិត្រសាលដែលបងវិទូកំពុងធ្វើការ។ ខ្ញុំងាកមើលរូបគំនូររបស់ខ្លួនឯងម្តងទៀត… នេះអាចជាលើកចុងក្រោយដែលយើងបានជួបគ្នា មុននឹងផ្លាស់ទៅនៅកន្លែងផ្សេង។ សៀវភៅមួយក្បាលដែលបន្សល់ទុកពីមនុស្សដែលឃ្លាតទៅជារៀងរហូត ប្រហែលជាមានអ្វីម្យ៉ាង ដែលលាក់ទុកក្នុងនោះ អាចឲ្យខ្ញុំស្វែងយល់បន្ថែមបាន។ ចាប់ពីពេលនេះតទៅ គេនឹងក្លាយជាការចងចាំមួយជារៀងរហូត… យើងនឹងមិនបានជួបគ្នាទៀតទេ។ តទៅនេះខ្ញុំនឹងមិនរង់ចាំគេទៀតឡើយ គេនឹងមិនត្រឡប់មកវិញទេ គឺគ្មានថ្ងៃនឹងត្រឡប់…
«លាហើយម៉ារស៍! លាហើយស្នេហារបស់ខ្ញុំ!»
ខ្ញុំឱបសៀវភៅដើរចេញមកជាមួយពាក្យលាចុងក្រោយ។ ទោះជាគ្មានអ្វីដែលអាចធ្វើឲ្យខ្ញុំនឹកដល់គេ តែ «ម៉ារស៍» គឺនៅតែលេចរូបរាងនៅក្នុងការចងចាំរបស់ខ្ញុំជារៀងរហូត។
***
ខ្ញុំទាញខ្លួនឯងត្រឡប់មកក្នុងពិភពបច្ចុប្បន្នវិញ។ ខណៈនេះ ខ្ញុំកំពុងអង្គុយនៅកន្លែងធ្វើការ និងទើបតែត្រូវចៅហ្វាយស្តីបន្ទោសរហូតយំ។ ការនឹកដល់រឿងរ៉ាវក្នុងអតីតកាលជួយផ្តល់កម្លាំងចិត្តយ៉ាងច្រើនដល់ខ្ញុំ តែប្រហែលជាមិនស្មើនឹងការបានឃើញអ្វី ដែលម៉ារស៍ផ្ញើមកឲ្យខ្ញុំនោះទេ។ ខ្ញុំយកសៀវភៅតូចចេញពីកាបូបដៃ មុននឹងបើករកវត្ថុសំខាន់នៅខាងក្នុង។
«សម្រាប់ខ្ញុំ… ចន្ទ្រ… គឺជា… សេចក្តីស្នេហ៍… ដែលចក្រវាឡប្រទានឲ្យ»
អក្សរដៃមានរបៀប ងាយស្រួលអាន សរសេរទុកនៅខាងក្រោយរូបថតតូច ដែលខ្ទាស់មកជាមួយសៀវភៅ ដែលម៉ារស៍ផ្ញើតាមបងប្រុសរបស់គេមកឲ្យ។ ខ្ញុំចាំសៀវភៅមួយក្បាលនេះបានយ៉ាងច្បាស់ ព្រោះថ្ងៃដំបូងដែលយើងបានស្គាល់គ្នាជាផ្លូវការ សៀវភៅរឿងស្នេហាបាក់ស្លាប (The Broken Wings) របស់ KAHLIL GIBRAN មួយក្បាលនេះ ក៏នៅជាមួយគេ ដែរ។ ចំណែករូបថតមួយសន្លឹកនេះ គឺដោតជាប់នឹងទំព័រដំបូងក្នុងសៀវភៅ ដែលខ្ញុំបើកឃើញវាដោយចៃដន្យ។ ការពិត… គេប្រហែលជាមានចេតនា ចង់ឲ្យខ្ញុំឃើញរូបថតនេះបានយ៉ាងងាយដោយមិនធ្វើឲ្យវាជ្រុះបាត់មុន។ ខ្ញុំសម្លឹងមើលរូបថត ដែលមានតែមួយសន្លឹកនេះកាត់ដំណក់ទឹកភ្នែក។ ពិតជាចាំមិនបានសោះថា តើពេលណាដែលខ្ញុំបានកត់ត្រាអនុស្សាវរីយ៍មួយនេះរួមជាមួយគេ… រូបថតដែលយើងថតជាមួយគ្នា ក្នុងថ្ងៃចុងក្រោយ មុននឹងយើងបែកគ្នា ហើយរូបថតមួយសន្លឹកនេះអាចជាភ័ស្តុតាងតែមួយគត់ ដែលជួយអះអាងបានថា…
…ខ្ញុំបានជួបមនុស្សភពផ្កាយ…
…ខ្ញុំបានស្គាល់សេចក្តីស្នេហា…
ស្លាកស្នាមអនុស្សាវរីយ៍របស់មនុស្សភពផ្កាយ ដែលគេបន្សល់ទុកសម្រាប់ខ្ញុំ គឺមានតែប៉ុណ្ណេះ ខ្ញុំមិនបានរកឃើញអ្វីផ្សេងទៀតឡើយ។ ការបែកគ្នាជារៀងរហូតនេះ មិនបានធ្វើឲ្យខ្ញុំយំខ្លាំងទៀតទេ។ ខ្ញុំជឿថា ម៉ារស៍នឹងនៅជាមួយខ្ញុំជារៀងរហូត ព្រោះគេគឺជាការចងចាំដែលមានតម្លៃបំផុតរបស់ខ្ញុំ៕
សរសេរចប់ សុក្រ ១៨ កក្កដា ២០១៤